Honderd paarden of driehonderd kapsters? Het zou een moeilijke afweging kunnen zijn. Zo niet voor Mario Everse (44), hij nam zeven jaar geleden voor het laatst zijn schaar in de hand en knipte de knoop door: hij koos voor de paarden. De kapper werd paardenhandelaar en in die branche is hij al even succesvol. Enkele jaren geleden startten zelfs zeven paarden van Stal Everse op het WK in Zangersheide, waarvan vier uit de eigen fokkerij. Jonge paarden fokken of kopen, aanrijden en verkopen is zijn handelsmerk, waarbij kwaliteit primeert op kwantiteit. Zijn referentie bij uitstek: Olympisch kampioen en Aken winnaar Big Star.
Ruiter, handelaar, hengstenhouder, fokker…bewust diversifiëren?
We, mijn vrouw Mischa en ik, zijn enthousiaste paardenmensen en van het één komt het ander. Ons vertrekpunt zijn goede jonge paarden, die we zelf fokken of aankopen. Zo ontdekten we Big Star op drieënhalf jarige leeftijd. Over zijn kwaliteit hoef ik niet uit te breiden. Ik kocht de merrie Sunrise (Heartbreaker x Pilot), familie van Chocola Z, en uit die combinatie werd E-Star geboren. Die vonden we zo goed, dat we hem hengst gelaten hebben. E-Star is vier jaar en gekeurd, springt met Mischa in de kijker en dan komt de vraag van de fokkers. Je koopt, fokt en wordt hengstenhouder, als vanzelfsprekend rolden we van het een in het ander.
Niet slecht voor een kapper?
(lacht)..Ik ben inderdaad 20 jaar kapper geweest en runde verscheidene zaken met 300 kapsters. In die periode verhandelde ik ook al paarden, louter als hobby en daar heb ik nu mijn beroep van gemaakt. Ik was toe aan een nieuwe uitdaging. Wat ik nu doe is heel wat anders, en geloof me, het is nu veel rustiger (grijnst). Ik ben altijd op zoek geweest naar het betere jonge paard en dat draaide goed uit. Dat zette me aan het denken; als het met die paarden niet lukt, zal het nooit lukken, bedacht ik op een gegeven moment en ik maakte van mijn hobby mijn beroep.
Van 300 kapsters naar 100 paarden, wat een verademing?
Ik vind ook dat ik al zeven jaar vakantie heb (lacht). Weet je wat zo lekker is aan paarden? Als je er mee bezig bent, denk je aan niks anders meer. Ze maken je hoofd leeg en je werkt met een lach. En ’s morgens als er file is, zit ik op een paard.
Je bent meer handelaar dan ruiter?
Ik heb wel paardgereden, al is Mischa daar veel beter in beslagen. Je moet in je leven weten waar je goed in bent. En waar je minder goed in bent, laat je aan anderen over. Ik heb niet het talent van mijn vrouw. Ik train elke dag vier, vijf jonge paarden, ik kan ermee overweg en laat ze in hun waarde. Maar ik ken mijn grenzen, mijn vrouw kan dat veel beter en we hebben nu ook Doron Kuipers die voor ons paarden uitbrengt op wedstrijd.
Was het moeilijk om 300 vrouwen achter te laten?
(lacht)..Het is zeven jaar geleden, ik ben er al overheen. Je moet een goede psychiater zijn om driehonderd vrouwen te managen. Dat is een heel team hoor! Op een bepaald moment was het gewoon leuker bij de paarden en ik had zulke kwaliteit op stal dat ik een goede oogst verwachtte. De tijd was rijp, en de kapperszaken werden verkocht.
Je bent de ontdekker van Big Star, heeft hij je over de streep getrokken?
Big Star hebben wij inderdaad opgeleid en is een beetje ons visitekaartje. Ik doe veel zaken met Alan Waldman, we kochten Big Star samen, hebben hem anderhalf jaar aangehouden en nadien verkocht aan Nick Skelton. Naast Big Star noem ik ook graag Chocola Z (Carthago Z) als referentie. Zij is verkocht naar Andrew Ramsay. Zerly (Querlybet Hero x Carthago Z) is ook een referentie. Zij is bij ons geboren en werd in Nederland kampioen bij de zevenjarigen en is verkocht naar Christine McCrea. Zij werd er dit jaar tweede mee in de GP van Calgary. Begin dit jaar was ik in Florida en werd in de hoofdrubriek Zerly eerste en Big Star tweede. Dat was één van de mooiste avonden van 2013. Met een paard als Big Star als referentie merk je dat je meer vertrouwen krijgt. Je moet als fokker of handelaar wel het geluk hebben dat je paard bij de juiste ruiter terechtkomt. Helaas krijgt niet elk paard Nick Skelton als ruiter.
Wat is het recept van Stal Everse?
We fokten dit jaar zo’n 20 veulens. We zijn iets doorgedraaid dit jaar… onze fokkerij is best lonend. Daarin blijven we investeren omdat we onze producten na hun opleiding best goed kunnen verkopen. Nu we voltijds met de paarden bezig zijn, hebben we ook tijd om jong talent te scouten en uiteindelijk worden ze allemaal verkocht. Daarin verschillen we niet van andere stallen. Het recept is dat we enkel doorgaan met jong talent.
Veulens verkoop je niet?
In regel niet. We hebben de mensen en de infrastructuur om de paarden zelf op te leiden en finaal willen onze klanten overwegend een kant en klaar paard waarmee ze kunnen wegrijden. Je moet eerst zaaien voor je kan oogsten, bij ons wil dat zeggen dat we investeren in de opleiding, daar moet je voor kiezen en wij kiezen voor het topsegment.
Nederland is een handelsland met veel bekende handelaars. Was het moeilijk om je plaats te verwerven?
Een goed paard verkoopt zichzelf. Je plaats verwerven in de markt gaat samen met je aanbod. Het is inderdaad niet eenvoudig, voor geen enkele nieuwkomer, het helpt als je een kwaliteitsvol paard in de aanbieding hebt en dan moet je weten dat de handel dikwijls via een gevestigde waarde gaat, omdat je niet meteen zelf een cliënteel hebt. En ik vind het niet erg om iemand anders iets te gunnen. Paarden kopen en verkopen is een kwestie van vertrouwen en dat moet je opbouwen. Na zeven jaar merk ik in alle bescheidenheid dat Stal Everse wel een begrip geworden is. Op de Expo Talent Sale van Jeroen Dubbeldam en de Schröders kwam bijvoorbeeld 20% uit onze stal. Dat zegt toch ook iets?
Hoe vind jij jonge talenten?
Ik ben veel onderweg en bezoek veel fokkers. Veel ruiters en handelaars scouten jonge paarden op wedstrijden, ik probeer ze te ontdekken nog voor ze op concours geweest zijn. Ik heb me altijd al verdiept in stammen en afstammelingen en weet doorgaans goed wat ik wil. De meeste mensen wachten in het restaurant geduldig hun gerecht af, ik kijk liever in de keuken om te zien welke ingrediënten ze gebruiken. En de keuken, dat is bij de fokker.
Is het niet moeilijk om talent op zeer jonge leeftijd te onderscheiden?
Ja, al leer je uit ervaring. Zoals ik al zei, je weet wat je wil en daar ga je naar op zoek. Ik verkies lichtvoetige paarden met voldoende front en balans. Je hanteert bepaalde criteria en daar let je extra op. Natuurlijk moet je op die leeftijd ook geluk hebben met de gezondheid. Die zekerheid krijg je niet. Maar neem nu het WK Jonge Paarden, dat zijn toch paarden die bovengemiddeld presteren? Je kan één dag geluk hebben, maar geen drie dagen. En als ze in Lanaken springen, ken je doorgaans ook hun resultaten uit het verleden, of van vorige kampioenschappen. Sommige paarden springen nu eenmaal meer nul en winnen meer dan anderen. En in de finale van het WK zie je geen toevalsproducten meer. Daar zie je simpelweg de betere paarden.
Er staat veel Belgisch bloed in je stal?
Ik steek regelmatig de grens over, de fokkerij van het Roosakker en de Muze zijn bijvoorbeeld altijd interessant om te bezoeken. Ik stel vast dat de Belgen hun paarden nu ook langer willen bijhouden, of dat fokkers ze voor de helft bij een ruiter onderbrengen. Wat dat betreft zijn die Belgen haast slimmer dan de Nederlanders. Sport en fokkerij sluit daar nauwer bij elkaar aan.
Is het nog mogelijk om een onbekend talent voor een prikje op de kop te tikken?
Dat wordt alsmaar moeilijker. De fokkers met de betere stammen kennen de prijzen. Dankzij internet zijn er geen geheimen meer. Als je vroeger een jong paard kocht bij een fokker en enkele jaren later naar Amerika verkocht, was dat paard als het ware van de aardbol verdwenen. Niemand hoorde of zag er nog iets van. Dat bestaat nu niet meer. Iedereen is beter geïnformeerd.
Dat maakt de investering in jong talent duurder en risicovoller?
Finaal wel. Omgekeerd denk ik dat er daardoor minder gefokt wordt. Want als ze niet goed genoeg zijn, brengt het niet meer op.
Is Amerika een vaste afzetmarkt voor jou?
Ik ben nu net terug van Turkije en daarvoor was ik in Polen, om nieuwe markten te verkennen, al vertrekken tot op vandaag de meeste paarden naar Amerika. Er moet elk dag wat gebeuren hoor, we werken met een achttal mensen en hebben zo’n honderd paarden op stal. Ik klaag niet, het gaat ons goed af, maar er moet gewerkt worden. Al voel ik dat zo niet aan. We hebben inmiddels een vertrouwde en betrouwbare naam. Enkele jaren geleden verkochten we drie paarden aan Athina Onassis. We werken samen met Waldman, Schröder, … zij hebben de klanten, wij de paarden, dat is een leuke combinatie die goed werkt.
Klopt het dat je fokkerij geïnspireerd is door Almé Z?
Helemaal. In mijn fokkerij gebruik ik uitsluitend prestatiestammen in combinatie met bewezen hengsten. Enkel zo kom je tot het betere paard. Mijn allereerste paard, dat moet zo’n 30 jaar geleden zijn, was een tweejarige merrie van Almé Z x Rigoletto. Almé Z was een vechter en had veel karakter. Dat sprak me meteen aan en daarom ben ik daar in verder gegaan. Almé Z is de aanzet geweest van mijn fokkerij, er kwamen goede paarden van, die ik goed kon verkopen en ik was vertrokken. Je moet natuurlijk geluk hebben dat zo’n paard je pad kruist. Je kan je eindeloos verdiepen in papieren en stammen, maar finaal moet dat ene paard nog in je stal terechtkomen. Bij mij was dat die Almé Z. Graduela is van Burggraaf x Almé Z en die heb ik gekruist met Darco. Daaruit werd Vario geboren die ik via Hank Melse naar Mexico verkocht. Diezelfde merrie in combinatie met Cobra Z (Carthago Z) bracht Allegro voort.
Graduela heb ik laten dekken van Carthago Z. De dochter die daaruit geboren is heet Carthagena Z. Haar heb ik samengebracht met Querlybet Hero (Baloubet du Rouet) en dat leverde Zerly op die dit jaar tweede werd in de GP van Calgary. Uit de zus van Chocola Z heb ik E-Star gefokt, een goedgekeurde hengst van Big Star. E-Star is de beste vierjarige van Nederland en gelukkig ben ik het niet die dat zegt. E-Star won dit jaar als vierjarige de finale in Geesteren, in Etten Leur en de Strijen Qualifier van de VION Cup.
Je kan vader en zoon Big Star/E-Star vergelijken?
En geloof me, dat heb ik al dikwijls gedaan. Op vandaag is E-Star veel ruiger dan zijn vader en dat meen ik echt. Al wil dat niet zeggen dat hij ooit het palmares van zijn vader zal evenaren. De zoon zal nog veel moeten bewijzen.
Big Star verkocht je toen hij vijf was, staat volgend jaar E-Star in de etalage?
Nou, ik ga het nu anders aanpakken, ook al is er vandaag al heel veel vraag naar. E-Star geeft enorme reclame aan onze stal, hij wordt veel gevraagd als dekhengst en er is het deel emotie. Bij een zelf gefokt paard is de band toch altijd net iets anders.
Big Star heb je voor veel, heel veel geld verkocht. Wat als je vandaag hetzelfde krijgt voor E-Star?
Ik heb al hetzelfde kunnen krijgen en veel meer, het dubbele zelfs. Het is nu al gek en toch houd ik de boot nog af. Als E-Star gezond blijft, komt dat wel goed met het geld.
Finaal zal E-Star nooit onder de Stal Everse pakweg Olympische Spelen springen?
Dat is haast ondenkbaar. Tegen die tijd zal hij wel verkocht zijn. Topsport en handel zijn voor Stal Everse onverenigbaar, want de klanten willen altijd je beste paard. Daarom dat ik steeds voor nieuw en jong talent moet zorgen. Ondertussen wil ik er zo lang mogelijk van genieten, zo lang het duurt.
Worden er in Stal Everse nu alleen nog maar E-Stars geboren?
Die verleiding is altijd groot hé! Ik heb me kunnen beheersen en beperken tot vijf die we volgend jaar verwachten. De moeder van E-Star heb ik ook drachtig van Big Star. Ik heb het geluk sperma te hebben van Big Star! Ik verwacht dus de volle broer van E-Star.
In je fokkerij kies je doorgaans voor bewezen hengsten. Hoe match jij vader en moeder?
Bewezen hengsten zijn de regel en daarbij heb ik een uitgesproken voorkeur voor vermogen, want dat kan je niet genoeg hebben. De match….Ik heb bijvoorbeeld een goede Burggraaf Heartbreaker Pilot merrie en we weten dat Burggraaf zwaar kan uitvallen. Omdat ik lichtvoetige paarden verkies, heb ik bijvoorbeeld gekozen voor Gemini, de kloon van de volbloed Gem Twist. Daarmee poog ik de lichtvoetigheid te behouden. Om dezelfde reden heb ik al meermaals Air Jordan Z gekozen. Hij is tevens een commerciële hengst; mooi model, lekker te rijden en met bovengemiddeld vermogen. Kannan en Vigo d’Arsouilles heb ik specifiek gebruikt voor het vermogen. Op hengstenkeuringen leer je ook veel over de nakomelingen. Ik vind dat een belangrijke indicator. En je moet naar de sport blijven kijken. Ik heb daarom meermaals Baloubet du Rouet gebruikt, blijkt dat die nu wel goede nakomelingen heeft.
Met Iceman de Muze heb je geïnvesteerd in een gekeurde dekhengst. Bewust?
Iceman (Erco vh Roosakker x For Pleasure) zag ik op de BWP hengstenkeuring, een half jaar later heb ik hem kunnen kopen van Joris De Brabander. Ik zie er een toekomstig GP paard in. Dat hij een gekeurde hengst is, is mooi meegenomen, al maak ik geen reclame voor mijn hengsten. Ik doe me elk jaar een paard cadeau en dat was toen Iceman. Hij dekte dit jaar dertig merries en betaalde daarmee één jaar training. Van de hengst Deejay had ik eerst zijn moeder (Zsa Zsa SOW, Clinton) en die heb ik verkocht. Toen zij een veulen van Contendro gaf, Deejay, heb ik het gekocht. Het is mijn ervaring dat sommige landen, zoals Mexico en Saoedi Arabië toch graag een hengst kopen. Voor de commercie is het dus ook interessant om hengsten in de aanbieding te hebben.
Je registreert de helft van je veulens bij Zangersheide?
Bij Zangersheide krijg je een vriendelijke, correcte en persoonlijke service en dat apprecieer ik. Ik meen dat. Die service is al even uniek als de premies die Zangersheide aan de fokkers uitkeert. Dat is toch mooi? Ik word steeds enthousiaster over Z. Als ze zo doorgaan worden de andere stamboeken steeds kleiner en Zangersheide steeds groter. Er is niks zo leuk voor een fokker om jaren later een premie te ontvangen als zijn paard het goed doet in de sport. Veel fokkers laten hun veulen gaan voor 5000, 6000 euro. Dan is dat toch een fantastisch gebaar? Ik heb Zangersheide leren kennen via het veulenkampioenschap en het WK en de eerste kennismaking was meteen positief. Alle medewerkers stralen dat uit. Heel wat anders dan bij andere stamboeken, waar je de indruk krijgt dat ze bang zijn om de telefoon op te nemen.
Stel jij je veulens voor op het Z-Festival?
Ik heb er eens enkele voorgesteld en die zijn vervolgens ook naar de veiling gegaan. We zitten op 200 kilometer van Lanaken en dat is best vermoeiend voor het veulen. Het vraagt ook veel voorbereiding en zoals ik al aangaf, leiden we onze fokproducten doorgaans zelf op. We komen eerder met jonge Z paarden naar de WK kwalificatie en het WK. Ik koop zo nu en dan op de Z Quality Auction. Vorig jaar twee zelfs, dit jaar is het net niet gelukt. Alles heeft zijn prijs hé.
Op het WK ben je vaste klant?
We hadden dit jaar twee paarden, Bergroos (Berlin) en Blackberry (Larino) in de finale. Het WK is een uitgesproken etalage voor je stal, als je daar goed presteert, heeft iedereen het gezien. Als handelaar is het een interessante ontmoetingsplaats. Je maakt makkelijker contact met een borreltje en dat kan perfect tijdens het WK.
Wat is bij een jong paard het moeilijkste te bepalen, de kwaliteit of de prijs?
De prijs? Als je lang genoeg in het vak zit, herken je wel de kwaliteit. Maar hoeveel is die kwaliteit waard? Je moet een handelsgevoel hebben, maar of een vijfjarige 100.000 euro of 150.000 euro waard is, zal altijd moeilijk te bepalen zijn. Je kan voor een doorsnee vijfjarige 10.000 euro bieden en voor een betere 30.000 euro. Het blijft een beetje wat de gek er voor geeft. Ik bereken altijd met in mijn achterhoofd wat ik er ooit aan wil verdienen.
Hoeveel keer zit jij ernaast bij de beoordeling van een paard?
Ik volg elk paard op stal nauwlettend op en als ze vier jaar zijn en een 1.10m parcours springen wordt er geselecteerd. Dan is er een groep waarmee ik doorga en een groep waarvan ik afscheid neem. Dat zijn dan de paarden met minder toekomstperspectief. Kijk, bij ons moet je elk paard voor 12.000 euro per jaar kunnen aanrijden, anders kosten ze geld. Als ik er die meerwaarde jaarlijks inzie, mogen ze in opleiding blijven. Dat zijn vierjarigen waar ik 25.000 euro en meer in zie. Die mogen blijven. Als ik op een gegeven moment vaststel dat ze die progressie van 12.000 euro op jaarbasis niet meer opbrengen, houdt het op. Dan verkoop ik ze voor minder aan een amateur die er 1.20m mee springt. Ik wil me profileren in het topsegment. De betere zullen het verlies van de mindere compenseren. En er is niks leuker dan echte talenten opleiden. Voor die paarden ga je elke dag met plezier naar je werk.
Is er voor de commercie een verschil tussen je eigen fokproducten en de aangekochte paarden?
Toch wel, op de één of andere manier ben je toch nauwer betrokken bij je eigen fokproducten. Die liggen emotioneel gevoeliger en zal je altijd meer kansen geven. En er ook meer voor vragen. Het doet ook altijd iets meer pijn als zij vertrekken (glimlacht). Kijk, voor de bedragen die ze bieden voor E-Star, zegt mijn verstand dat ik hem nu altijd moet verkopen, emotioneel kan ik het niet, nog niet.
Over welk zot bedrag spreken we dan?
Dat vertel ik je niet…laten we zeggen dat er nog op geen enkele veiling zo’n hoog bedrag geboden werd voor een vierjarige (grijnst).
Je mikt naar het topsegment, maar je zit nog niet in de topsport?
Ik wil nog meer paarden aanhouden voor de sport, Mischa heeft er nu twee waarmee ze weer een trapje hoger kan en die houden we bewust bij. Zeg nooit nooit, ik weet niet of ik ooit in de topsport zal terechtkomen. Met goede jonge goede paarden hebben we ons al bewezen, met oudere goede paarden nog niet. Dat is nog een vak apart. Je moet ze kunnen bijhouden. Doron Kuipers is naar Calgary geweest, daar hebben we eens kunnen proeven van de grote sport op vijfsterren niveau. Dat paard is nadien wel verkocht. Doron is heel ambitieus en ambitie hebben is goed, maar…
Jij gaat nooit het laatste geld krijgen voor een paard?
Wellicht niet, want het is moeilijk om niet te verkopen. Al mijn paarden zijn te koop en ik wil niet horen dat ze zeggen dat ik mijn beste paarden niet verkoop. Dan stopt het, net zoals je altijd voor dat laatste geld wilt gaan. Onlangs werd een recordbedrag betaald voor Palloubet, ik heb gehoord dat er in dezelfde orde van grootte interesse geweest is voor Big Star. Ik ben daar blij mee, ik ben tevreden met het geld dat ik gekregen heb toen hij vijf was en ik denk dat vandaag iedereen tevreden is met Big Star. Zo is het toch goed? Het paard en de prijs moeten kloppen, dat is mijn uitgangspunt. Als er veel geld gegeven wordt voor een paard dat vervolgens de verwachtingen inlost, heeft niemand daar een probleem mee, integendeel.
Zijn achtjarigen de oudsten in Stal Everse?
De meerderheid vertrekt vroeger. Er wordt naar steeds jongere paarden gezocht. De jonge Ier Bertram Allen heeft hier enkele vierjarigen gekocht. Hij beseft ook dat hij beter elk jaar enkele goede vierjarigen koopt dan één zevenjarige, want die zijn haast niet meer te koop of te duur.
Hoeveel paarden verzet jij op jaarbasis?
Dat zal tussen de 50 en 60 zijn en daar ben ik tevreden over, omdat het bij ons in de eerste plaats over de kwaliteit gaat.
Foto's
Gekoppelde paarden
•
Black Berry
•
Bergroos
•
Deejay
•
Iceman de Muze
•
Zerly
•
Chocola Z
•
Big Star
•
E-Star (Sohn of Big Star)